Տնային աշխատանք

24.05.2022

Թեմա՝ Թվաբանական գործողությունները խառը թվերով

1. Կատարե՛ք հաշվումները՝ կիրառելով խառը թվերով թվաբանական գործողությունների ընդհանուր կանոնը

• 3 ամբողջ 7/8 + 5 ամբողջ 3/4=77/8

3×8+7/8+5×4+3/4=31/8+23/4 31/8+ 2×23/2×4=31/8+46/8=77/8

• 2 ամբողջ 5/9 + 11 ամբողջ 2/3=128/9

2×9+5/9+11×3+2 /3=23/9+35/3

35×3/3×3=105/9

23/9+105/9=128/9

• 9 ամբողջ 2/5 – 8 ամբողջ 1/4=23/20

9×5+2/5-8×4+1/4= 47/5-33/4

4×47/4×5=188/20 5×33/5×4=165/20

188/20-165/20=23/20

• 6 ամբողջ 7/8 – 1 ամբողջ 1/5=227/40

6×8+7/8-1×5+1/5=55/8-6/5

5×55/5×8=275/40 8×6/8×5=48/40

275/40-48/40=227/40

2. Կատարե՛ք գործողությունները խառը թվերով թվաբանական գործողությունների ընդհանուր կանոնով.

• 25 ամբողջ 4/7 + 31 ամբողջ 5/14=797/14
• 37 ամբողջ 9/25 + 82 ամբողջ 7/20=11971/100
• 23 ամբողջ 3/13 – 15 ամբողջ 25/26
• 45 ամբողջ 9/10 – 36 ամբողջ 9/10=9

3. Կատարե՛ք խառը թվերի գումարում առավել հարմար եղանակով.

• 37 ամբողջ 8/9 + 41 ամբողջ 5/6
• 66 ամբողջ 13/24 + 72 ամբողջ 11/28
• 45 ամբողջ 7/12 + 63 ամբողջ 23/36
• 124 ամբողջ 1/2 + 328 ամբողջ 3/4

4. Կատարե՛ք խառը թվերի հանում առավել հարմար եղանակով.

• 8 ամբողջ 9/10 — 6 ամբողջ 2/5
• 4 ամբողջ 5/11 — 2 ամբողջ 3/10
• 12 ամբողջ 25/36 – 9 ամբողջ 7/24
• 14 ամբողջ 7/12 – 6 ամբողջ 5/6

5. Երեք խառը թվերից առաջինը 8 ամբողջ 1/3 է: Եկրորդ թիվը 5 ամբողջ 5/6-ով մեծ է առաջինից, իսկ երրոդը 3 ամբողջ 1/4 –ով մեծ է երկրորդից: Գտե՛ք այդ թվերի գումարը:
   Լուծում ՝
6. Եռանկյան կողմերի չափան արդյունքներն են՝ 3 ամբողջ 2/5 սմ, 4 ամբողջ 7/9 սմ և 5 ամբողջ 1/3 սմ:Ստուգե՛ք, որ եռնակյան ցանկացած երկու կողմերի երկարությունների գումարը մեծ է երրորդ կողմի երկարությունից:

Տնային աշխատանք /անցածի կրկնություն/

19.05.2022

Թեմա՝ Թվային արտահայտություններ

• Հաշվել թվային արտահայտության  արժեքը․

(1971-1317):6+57400:140=519

314260:380+3481·280=975507

(15/18: 5/36):25/8=48/25

15/18×36/5=15×2/1×5=30/5=6/1

6/1×8/25=48/25

(5/11 + 8/5 : 19/7) x (25/8 — 3)=1091/8360

8/5×7/19=56/95

56/95+5/11=56×11/95×11+95×5/95×11=616/1045+475/1045=1091/1045

25/8-3=25/8-3/1=25/8-8×3/8×1=25/8-24/8=1/8

1091/1045×1/8=1091/8360

(1-5/9 + 7/13) x 13=115/9

1/1-5/9=9×1/9×1=9/9-5/9=4/9

4/9+7/13=13×4/13×9+9×7/9×13=52/117+63/117=115/117

115/117×13/1=115/9×1/1=115/9

Կիրառելով բաժանման հատկությունները՝ հաշվումները  կատարել առավել հարմար  եղանակով․

(25·36):12=75

(480·36):24=720

(225+725):25=38

(360+720):36=30

• Կիրառելով բազմապատկման օրենքը՝ հաշվումները  կատարել առավել  հարմար  եղանակով․

50 x256=12800

589·28+589x 72=58900

• Կիրառելով   գումարման տեղափոխական և զուգորդական օրենքները՝ հաշվումները  կատարել առավել  հարմար  եղանակով․

286+158+14+42

286+14+158+42=500

1756+2891+44+109

1756+44+2891+109=4800

Երրորդ ուսումնական շրջանի ափոփում:

Ինքնաստուգման գնահատականը—6

Բլոգում մաթեմատիկա բաժնի հղումը

Քանի՞ ֆլեշմոբի է մասնկացել—2

Ինչքա՞ն է գնահատում իր գիտելիքները և աշխատանքը երրորդ ուսումնական շրջանում—7

Անցածի կրկնություն

04.05.2022

Թեմա՝ Խառը թվերի բաժանում

Խառը թվերը բաժանելու համար անհրաժեշտ է խառը
թվերը գրի առնել անկանոն կոտորակների տեսքով ու
բաժանել ստացված կոտորակները, արդյունքը գրի
առնել խառը թվի տեքով։

Օրինակ՝
3 ամբողջ 5/6 : 2 ամբողջ 4/3 = 23/6 : 10/3 = 23/6 . 3/10 = (23 · 3)/(6 · 10) = 23/(2 ‧ 10) = 23/20 =

= 1 ամբողջ 3/20

Առաջադրանքներ

10 ամբողջ 5/12 : 4 ամբողջ 2/3 =10×12+5/12:4×3+2/3=125/12:14/3=125/12×3/14=125/4×1/14=125/56=2ամբ 13/56
3 ամբողջ 5/12 : 2 ամբողջ 5/6 =3×12+5/12:2×6+5/6=41/12:17/6=41/12×6/17=41/34=1 ամբ 7/34
1 ամբողջ 23/24 : 6 ամբողջ 3/4 =1×24+23/24:6×4+3/4=47/24:27/4=47/24×4/27=47/6×1/27=47/162
4 ամբողջ 3/7 : 10 ամբողջ 2/5 =4×7+3/7:10X5+2/5=31/7:52/5=31/7×5/52=155/364
4 ամբողջ 3/25 : 5 ամբողջ 7/100 =103/25:507/100=103/25×100/507=103/1×4/507=412/507
8 ամբողջ 2/11 : 5 ամբողջ 2/3 =90/11:17/3=90/11×3/17=180/187
2 ամբողջ 3/18 : 1 ամբողջ 5/12 =39/18:17/12=39/18×12/17=39/3×2/17=78/51=1ամբ27/51
2 ամբողջ 3/36 : 5 ամբողջ 7/24 =75/36:127/24=75/36×24/127=75/3×2/127=150/381

Աստղանիշի փոխարեն ի՞նչ թիվ գրելու դեպքում
կստացվի հավասարություն։
∗ · 2 ամբողջ 2/5 = 5 ամբողջ 6/7
∗ ‧ 4 ամբողջ 3/10 = 2 ամբողջ 3/5
∗ · 10 ամբողջ 2/9 = 5 ամբողջ 4/7

Խառը թվեր։ Խառը թվերով գումարում

03.05.2022

Թեմա՝ խառը թվեր, խառը թվերով գումարում

1. Կատարե՛ք գումարում

• 12 ամբողջ 4/6 + 7 ամբողջ 1/6 =19 ամբ 5/6
• 2 ամբողջ 5/12 + 10 ամբողջ 5/12 =12 ամբ 10/12
• 3 ամբողջ 13/24 + 1 ամբողջ 3/4 =4ամբ 31/24
• 4 ամբողջ 3/7 + 11 ամբողջ 2/5 =15 ամբ 29/35
• 12 ամբողջ 3/25 + 6 ամբողջ 17/100 = 18 ամբ 29/100
• 9 ամբողջ 2/11 + 5 ամբողջ 2/3 = 14 ամբ 28/33
• 20 ամբողջ 3/7 + 1 ամբողջ 5/14 = 21ամբ 11/14
• 20 ամբողջ 1/12 +  8 ամբողջ 7/24 = 28 ամբ 9/24

2. Աստղանիշի փոխարեն ի՞նչ թիվ գրելու դեպքում կստացվի
հավասարություն։

• 5ամբ 44/35 — 1 2/5 = 4 6/7
• 12ամբ 9/10— 8 3/10 = 4 3/5

3. Հաշվիր 2 2/5 մ, 3 3/5 մ և 4 2/3 մ կողմերով եռանկյան պարագիծը

2 ամբ․2/5+3 ամբ․3/5+4 ամբ․2/3=9 ամբ․ 25/15

Տնային աշխատանք / անցածի կրկնություն/

26-27.04.2022

Թեմա՝ Կոտորակների բաժանումը

1. Կատարե՛ք կոտորակների բաժանում
   • 45/3 : 14/5=45/3×5/14=225/42
   • 121/63 : 11/9=121/63×9/11=1089/693
   • 30/2 : 13/36=30/2×36/13=1080/26
2. Կատարե՛ք բաժանում
   • 3 : 4/5=3/1×5/4=15/4
   • 12 : 48/17=12/1×17/48=204/48
   • 33 : 22/19=33/1×19/22=627/22
3. Կատարե՛ք բաժանում
   • 9/23 : 3 =9/23×3/1=9/23×1/3=9/69
   • 46/51 : 92=46/51×92/1=46/51×1/92=46/4692
   • 144/7 : 60=144/7×60/1=144/7×1/60=144/420
4. Աստղանիշի փոխարեն ի՞նչ թիվ գրելու դեպքում կստացվի հավասարություն
   • 25/6 x 9/20= 30/16 30/16:6/25=30/16×6/25=180/400 180:20=9 400:20=20
   • 45/16 = 15/44 x33/4 45/16: 15/44=45/16×44/15=1980/240 1980:60=33 240:60=4
   • 72/35 x 28/153= 32/85 32/85:35/72=32/85×35/72=1120/6120 1120:40=28 6120:40=153
5. Գտե՛ք այն թիվը, որի ՝
   • 5/9 մասը հավասար է 2/3-ի 2/3×9/5=18/15
   • 7/3 մասը հավասար է 125/91-ի 125/91×3/7=375/637
6. Կատարե՛ք գործողությունները.
   • 10/3 : 15/4 + ( 3/7 + 13/35) x 21/2 =8/9+38/35×21/2=

28/35+13/35=38/35, 10/3×4/15=40/45=8/9 38×21=798 35×2=70

1. (25/3 + 7/2 — 16/15) x 3/4 + 8/7 : 3/14=

Տնային աշխատանք /անցածի կրկնություն/

15-18.04.2022

Կոտորակների բազմապատկումը

1.Բաժինների գումարը գրե՛ք կոտորակի տեսքով

• 1/5+1/5+1/5+1/5=4/5
• 2/3+2/3+2/3+2/3+2/3=10/3
• 4/3+4/3+4/3+4/3=4×4/3=16/3
• 7/2+7/2+ 7/2=3×7/2=21/2

2.Կատարե՛ք բազմապատկում

• 3/7×5/2=15/14
• 8/3×9/4=72/12
• 5/9×7/4=35/36
• 6/7×3/8=18/56
• 2/9×6/17=12/153
• 4/9 x 15/8=60/72
• 12/17 x 31/27=372/459
• 56/39 x 13/8=728/312
• 25/23 x 69/70=1725/1610
• 44/37 x 111/11=4884/407
• 54/23 x 25/36=1350/828

3.Կատարե՛ք գործողությունները

• 81/16 x 8/5 — 3/20 x 11/4=648/80-33/80=615/80
• 35/4 x 79/15 — 21/3 x 5/4=2765/60-105/12=2240
• 13/14 x 68/7 — 97/49 x 9/8=884/98-873/392=2663/392
• 2/5 x (1/2+3/4 + 1/8)=2/5×8/8=16/40
• 3/7 x 2/4 + 5/2 x 3/14=6/28+15/28=21/28
• 8/15 x 9/2 — 7/16 x 8/21=72/30-56/336?
• 7/12 x 12/7-11/17 x 17/11=84/84-187/187=?

Տնային աշխատանք / թեմայի կրկնություն/

14-15.04.2022

Թեմա՝ Կոտորակների հանում

1.Կատարե՛ք կոտորակների հանում:
⦁ 13/5 – 9/5=4/5
⦁ 9/11 — 2/11=7/11
⦁ 1-3/5=2/5
⦁ 18/4- 7/4=11/4
2.Ուղղանկյան երկարությունը 17/3 սմ է, իսկ լայնությունը՝ 14/3: Քանի՞ սանտիմետով է ուղղանկյան երկարությունը մեծ նրա լայնությունից:

17/3-14/3=3/3=1

3.Ի՞նչ կոտորակ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն:
⦁ 1/9 +4/9 = 5/9
⦁ 18/23+ 6/23 = 24/23
4.ABC եռանկյան AB կողմի երկարությունը 19/16 սմ է, BC կողմը նրանից կարճ է ¼ սմ-ով, CA կողմը BC-ից կարճ է 3/8 սմ-ով: Որքա՞ն է CA կողմի երկարությունը:

19/16-1/4=19/16-4/16=15/16

BC=15/16

15/16-3/8=15/16/-6/16=9/16

CA=9/16

5.Կատարե՛ք կոտորակների հանում:
⦁ ½ — 1/3=1/6

⦁ ½ — ¼=1/4

⦁ 2/3 – ¼=5/12

⦁ 3/5– 2/7=11/35

⦁ 7/12 – 5/18=44/144

⦁ 6/5 – 11/15 =7/15

6.Հաշվե՛ք
⦁ 1/1-1/3=2/3

⦁ 1- 4/9=5/9

⦁ 1 – 11/16=5/16

⦁ 1- 29/45=36/45

7.Գտե՛ք որևէ երկու կոտորակ, որոնց տարբերությունը լինի՝
⦁ ¼= 6/4-5/4
⦁ 3/5 =9/5-6/5
⦁ 2/7= 10/7-8/7

12.04.2022

Թեմա՝ Կոտորակների համեմատում

1.Համեմատե՛ք կոտորակները

7/6 > 5/3
2/3 > 1/2
21/22 < 32/33
15/17 < 21/20
2.Գրե՛ք այն բոլոր բնական թվերը, որոնք աստղանիշի փոխարեն տեղադրելու դեպքում կստացվի ճիշտ անհավասարություն

• 12/5 < 13/5
• 1/5 < 2/5
• 4/7 > 3/7
• 1>1/4

3.Արդյո՞ք միշտ է անկանոն կոտորակը մեծ կանոնավոր կոտորակից: Բերեք մի քանի օրինակներ: Այո մեծ է

4.Գրե՛ք 7/10-ից մեծ այն բոլոր կոտորակները, որոնց համարիչը 7 է:

7/2, 7/3, 7/4, 7/5, 7/6, 7/7, 7/8, 7/9:

6.Գրե՛ք 17/9-ից փոքր բոլոր այն կոտորակները, որոնց հայտարարը 9 է:

16/9, 15/9, 14/9, 13/9, 12/9, 11/9, 10/9, 9/9, 8/9, 7/9, 6/9, 5/9, 4/9, 3/9, 2/9, 1/9:

7.Լրացրե՛ք աղյուսակը:

Գումարելի	3/8	5/24	37/81	61/72	39/45	82/81
Գումարելի	11/18	9/16	5/27	17/48	16/25	71/36
Գումար	71/72	74/96	52/51	173/144	339/225	967/24

Տնային աշխատանք

Անցածի կրկնություն

1. Կոտորակները բերել ընդհանուր հայտարարի․

• 3/4 և 5/6,     9/12 10/12           
• 13/38 և 17/26 169/494 323/494
• 7/24 և 1/36,     21/72 2/72         
• 9/44 և 3/55 45/220 12/220

6. Գումարե՛ք կոտորակները․

• 7/12 + 9/14=49/84+54/84=103/84
• 24/27 + 17/18=96/108+102/108=198/108
• 11/13 + 13/15 =165/195+169/195=334/195
• 9/32 + 5/24 =27/96+20/96=47/96

 Կատարե՛ք բազմապատկումը․

• 3/7 x 5/2=15/14
• 8/3 x 9/4=72/12
• 15/14 x 5/3=75/42
• 12/17 x 31/27=372/459
• 25/23 x 6/27=150/621
• 5/2 x 7/8 + ¾ x 9/5=35/16+27/20=266/160
• 11/2 x 13/12 + 5/4 x 3/2=143/24+15/8=188/24
• 35/4 x 79/15 – 21/3 x 5/4=2765/60+105/12=3290/60