Գարուն (Վահան Տերյան)

ԳԱՐՈՒՆ

Գարունը այնքա՛ն ծաղիկ է վառել,
Գարունը այնպե՛ս պայծառ է կրկին.
— Ուզում եմ մեկին քնքշորեն սիրել,
Ուզում եմ անուշ փայփայել մեկին։
Այնպե՛ս գգվող է երեկոն անափ,
Ծաղիկներն այնպես նազով են փակվում.
— Շուրջըս վառված է մի անուշ տագնապ,
Մի նոր հուզում է սիրտըս մրրկում…
Անտես զանգերի կարկաչն եմ լսում,
Իմ բացված սրտում հնչում է մի երգ.
— Կարծես թե մեկը ինձ է երազում,
Կարծես կանչում է ինձ մի քնքուշ ձեռք…

1908

---

Տնային աշխատանք

02-04.03.2022

Թեմա՝ կոտորակների բազմապատկում

Կոտորակների բազմապատկում

1. Գումարը գրի՛ առեք արտադրյալի տեսքով.
   • 1/5 + 1/5 + 1/5 + 1/5=4×1/5=4/5
   • 2/3 + 2/3 + 2/3 + 2/3 + 2/3=5×2/3=10/3
   • 4/3 + 4/3 + 4/3 + 4/3=4×4/3=16/3
   • 7/2 + 7/2 + 7/2=7×3/2=21/3
2. Արտադրյալը գրի՛ առեք գումարի տեսքով.
   • 5 . ½=1/2+1/2+1/2+1/2+1/2
   • 3 . 5/2=5/2+5/2+5/2
   • 4 . 6/7=6/7+6/7+6/7+6/7
   • 2/5 . 2=2/5+2/5
   • 4/9 . 5=4/9+4/9+4/9+4/9+4/9
   • 2/3 . 7=2/3+2/3+2/3+2/3+2/3+2/3+2/3
3. Կատարե՛ք բազմապատկում.
   • 3/7 . 5/2= 3×5=15 7×2=14 15/14
   • 8/3 . 9/4=8×9=72 3×4=12 72/12
   • 5/9 . 7/4= 5×7=35 9×4=36 35/36
   • 6/7 . 3/8=6×3=18 7×8=56 18/56
   • 2/9 . 6/17=2×6=12 9×17=153 12/153
   • 10/7 . 3/8=10×3=30 7×8=56 30/56
   • 4/5 . 21/16=4×21=84 5×16=80 84/80
   • 15/4 . 5/3=15x=45 4×3=12 45/12
   • 12/17. 31/27=12×31=372 17×27=459 372/459
   • 56/59 . 13/8=56×13=728 59×8=448 728/448
   • 25/23 . 69/70=25×69=1725 23×70=1610 1725/1610
   • 44/37 . 111/11=44×111=4884 37×11=407
4. Կատարե՛ք գործողությունները
   • 5/2 . 7/8 + ¾ . 9/5=5×7/2×8+3×9/4×5=35/16+27/20=175/80+108/80=283/80
   • 3/8 . 5/6 +17/6. 9/10=3×5/8×6+17×9/6×10=15/48+153/60=75/240+612/240=687/240
   • 11/2 . 13/12 + 5/24 . 3/2 =11×13/2×12+5×3/24×2=143/24+15/48=2×143/2×24=286/48+15/48=301/48
   • 81/16 . 8/5 -3/20 . 11/4=81×8/16×5-3×11/4×20=648/80-33/80=615/80
   • 35/4 . 79/15 – 21/3 . 5/4=35×79/4×15-21×5/3×4=2765/60-105/12=2765/60-525/60=2240-60
   • 13/4 . 68/7 – 97/49 . 9/8=13×68/4×7-97×9/49×8=884/28-873/392=12376/392-873/392=11503/392
5. Ուղղանկյան լայնությունը 5/2 սմ է, իսկ երկարությունը լայնությունից 7 անգամ մեծ է: Գտե՛ք ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:

Լուծում՝ 7×5/2=35/2 35/2×5/2=175/4 5/2+5/2+35/2+35/2=80/2=40

Պատասխան՝ մակերեսը՝ 175/4սմ, պարագիծը՝ 40սմ։

1. Թիվը ներկայացրե՛ք երկու սովորական կոտորակների արտադրյալի տեսքով:
   • 12/85=2/5×6/17
   • 1/16=1/2×1/8
   • 72/35= 6/7x 12/5
   • 8/9=2/3×4/3
   • 24/75= 6/5×4/15
   • 32/65=4/5×8/13
2. Կատարե՛ք գործողությունները:
   • 2/5 . (1/2 + ¾ + 1/8)=2/5x(4/8+6/8+1/8)=2/5×11/8=22/40
   • 3/7 . 2/4 + 5/2 . 3/14=3×2/7×4+5×3/2×14=6/28+15/28=21/28
   • 7/3 . 9/4 + 9/4 . 5/12=7×9/3×4+9×5/4×12=63/12+45/48=252/48+45/48=297/48
   • 7/12 . 12/7 – 11/17 . 17/11=7×12/12×7-11×17/17×11=84/84-187/187=1
3. Կրճատե՛ք կոտորակները
   • 72/60=6/5
   • 44/99=4/9
   • 30/12=5/2
   • 84/66=42/33
   • 132/81=12/9
   • 169/26=13/2
4. Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա բարձրությունը 8 սմ է, իսկ հիմքը քառակուսի է, որի կողմը երկու անգամ փոքր է ուղղանկյունանիստի բարձրությունից:
5. Կոտորակները բերե՛ք ընդհանուր հայտարարի.
   • 6/21, 23/14 և 8/49
   • 4/121, 3/88 և 5/11
   • 71/64, 5/80 և 32/72
   • 13/36, 15/54 և 3/18
6. Մի ծորակը ավազանը լցնում է 7 ժամում, իսկ մյուսը՝ 5 ժամում: Ավազանի ո՞ր մասը կլցվի 1 ժամում, եթե երկու ծորակներն էլ բացվեն: